Op basis van de adviesaanvraag en de beantwoording van de gestelde vragen, hebben wij een advies geformuleerd. In dit document geven wij ons advies.
Dit advies is opgesteld door HBV WijZijn, op basis van de aanvraag van de Woonmensen. De adviesaanvraag is ontvangen op 7 januari 2025. Het advies is afgegeven 11 februari 2025, te Apeldoorn.
Positieve punten
1. Betaalbaarheid en kortingen:
- Huurders krijgen tot 2030 15% korting op het ACM-tarief.
- Het vastrecht is gelijk aan dat van gas.
- De woningcorporatie draagt kosten, waardoor huurders financieel minder worden belast.
- De aansluitkosten zijn voor rekening van de verhuurder.
- De compensatie van €800 voor een nieuw kooktoestel en pannen is een tegemoetkoming.
- Uit recente aanvullingen blijkt dat het warmtenet over het algemeen niet duurder is dan aardgas, en in veel gevallen zelfs voordeliger.
2. Duurzaamheid en toekomstbestendigheid:
- Het warmtenet gebruikt grotendeels duurzame warmtebronnen.
- Isolatie wordt op minimaal label B gebracht voordat woningen worden aangesloten.
- De warmteproductie is al grotendeels CO₂-neutraal.
3. Regulering en bescherming:
- Prijsstijgingen zijn tot 2030 gemaximeerd.
- Na 2030 blijft het ACM-tarief als maximum gelden.
- De corporatie heeft inspraak in het tarievenbeleid via een samenwerkingsovereenkomst.
- Een adviesraad wordt opgericht voor huurdersbelangen.
4. Technische haalbaarheid en betrouwbaarheid:
- 70% van de huurders per complex moet instemmen, anders gaat het niet door.
- Warmtelevering is verzekerd door contractuele afspraken met de leverancier.
Kritische aandachtspunten
1. Lange termijn onzekerheid:
- Na 2030 is de prijs gebaseerd op een “kostprijs+”-model, wat nog niet volledig uitgewerkt is.
- De ACM en de Raad van State waarschuwen voor onverwachte effecten van de tariefstructuur.
2. Onzekerheid over particuliere deelname:
- Als 70% van de eigenaar-bewoners niet meedoet, kan dat impact hebben op het financiële model en de haalbaarheid.
3. Communicatie en transparantie:
- Huurders hebben behoefte aan duidelijke en laagdrempelige informatie.
- De instemmingsprocedure moet zorgvuldig en transparant verlopen.
4. Geen oplossing voor koeling:
- Warmtenet voorziet niet in koeling, wat in de toekomst mogelijk een issue wordt.
5. Kosten voor verhuurders:
- Corporaties investeren aanzienlijk (€6.050 per woning), wat mogelijk gevolgen heeft voor andere verduurzamingsprojecten.
- Voor huurders zou een warmtepomp financieel iets gunstiger kunnen zijn, maar de hoge investerings- en onderhoudskosten voor corporaties maken dit minder haalbaar op grote schaal.
6. Omgeving
- Het is nog onbekend wat de effecten zijn voor de omgeving/natuur bij het warmtenet.
Advies
De voordelen van het warmtenet wegen op tegen de nadelen, maar er zijn onzekerheden op lange termijn, met name over prijsontwikkeling na 2030 en deelname van eigenaar-bewoners. Het advies is daarom neutraal, met de volgende aanbevelingen:
- Zorg voor duidelijke en tijdige communicatie naar huurders, inclusief rekenvoorbeelden van kosten en besparingen.
- Monitor en beïnvloed de tariefontwikkeling na 2030, zodat de prijs betaalbaar blijft.
- Evalueer de instemmingsprocedure en waarborg dat huurders goed worden geïnformeerd.
- Onderzoek aanvullende mogelijkheden voor koeling en hoe huurders hierop kunnen worden voorbereid.
- Zorg voor een transparant besluitvormingsproces en betrek huurders actief via de adviesraad.
Extra aandachtspunten
Naast de al genoemde punten zijn er nog enkele aspecten waar extra aandacht aan besteed moet worden bij de invoering van het warmtenet in Kerschoten:
1. Borging van de betaalbaarheid op lange termijn
- Hoewel de tarieven tot 2030 gemaximeerd zijn, is er na die tijd onzekerheid over het “kostprijs+”-model.
- De invloed van de corporaties en huurders op tariefontwikkelingen moet goed geborgd blijven.
- Het is belangrijk dat er duidelijke afspraken komen over hoe onverwachte prijsstijgingen worden opgevangen.
2. Duidelijkheid over contracten en verplichtingen
- Huurders moeten goed begrijpen wat hun verplichtingen zijn als ze overstappen.
- Hoe lang zitten ze vast aan het warmtenet, en kunnen ze in de toekomst nog wisselen?
- Welke rechten hebben huurders als ze later toch ontevreden zijn over de service of kosten?
3. Kwaliteit en betrouwbaarheid van de levering
- Zijn er harde garanties over snelle storingsoplossingen?
- Hoe wordt omgegaan met klachten en compensatie bij storingen of slecht functionerende installaties?
4. Verduidelijking van kosten voor huishoudens met laag verbruik
- Voor sommige huurders, met een zeer laag gasverbruik, kan de overstap financieel nadelig uitpakken.
- Er moet helderheid komen over compensatie en eventuele uitzonderingen.
5. Praktische uitvoering en impact op de leefomgeving
- Hoe worden de werkzaamheden in de wijk gepland om overlast te minimaliseren?
- Worden bomen en groen goed beschermd tijdens de aanleg? Worden bomen en groen die gekapt/weggehaald worden terug geplant?
6. Begeleiding en ondersteuning voor huurders
- Sommige huurders (ouderen, laaggeletterden, anderstaligen) hebben extra hulp nodig om een weloverwogen keuze te maken.
- Zijn er onafhankelijke adviseurs beschikbaar voor huurders met vragen of twijfels?
7. Huurders buiten Kerschoten
- Voor huurders buiten Kerschoten voelt het oneerlijk dat er veel geld wordt uitgegeven en dat hun huizen bijvoorbeeld geen verduurzaming krijgen. Het project moet wel te verantwoorden blijven voor de huurders die geen gebruik gaan maken van het warmtenet.
